Εμβόλιο κατά του RSV στην εγκυμοσύνη

Ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) είναι ένας κοινός ιός του αναπνευστικού που προκαλεί ήπια συμπτώματα κρυολογήματος.

Ωστόσο, σε βρέφη ηλικίας κάτω των έξι μηνών, ο RSV μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια, ακόμη και θάνατο. Σχεδόν όλα τα παιδιά θα προσβληθούν από τον ιό RSV πριν από την ηλικία των δύο ετών.

Εάν εμβολιαστείτε κατά του RSV κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα αντισώματα που παράγονται ως απάντηση στο εμβόλιο περνούν από τον πλακούντα στο έμβρυο, προστατεύοντας το βρέφος.

Σύμφωνα με την ανανεωμένη κατευθυντήρια οδηγία (Αύγουστος 2025) της Ελληνικής Μαιευτικής και Γυναικολογικής Εταιρείας (link), στους εμβολιασμούς που συστήνονται σε κάθε κύηση (TDap - κοκκύτη διφθερίτιδας τετάνου, covid-19, γρίππης) προστέθηκε το εμβόλιο RSVpreF (κατά του RSV), το οποίο εγκρίθηκε για χρήση στις εγκύους από τον European Medical Agency (EMA) στις 23/08/2023.

Δεδομένα από κλινικές δοκιμές δείχνουν ότι το εμβόλιο RSVpreF είναι ασφαλές και αποτελεσματικό για χρήση σε έγκυες με στόχο την πρόληψη της σοβαρής νόσησης από RSV των βρεφών από τη γέννηση τους έως και την ηλικία των 6 μηνών.

Το εγκεκριμένο από τον ΕΜΑ δοσολογικό σχήμα περιλαμβάνει μία άπαξ δόση του δισθενούς εμβολίου RSVpreF καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους σε έγκυες ηλικίας κύησης 24 έως 36 εβδομάδων.

Το American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) και η Society for Maternal-Fetal Medicine (SMFM) της Αμερικής, προτείνουν τη διενέργεια του εμβολιασμού μεταξύ 32^ης και 36^ης εβδομάδας κύησης και για το διάστημα Σεπτεμβρίου – Ιανουαρίου κάθε έτους.

Με βάση τα Ελληνικά επιδημιολογικά προτείνεται ο εμβολιασμός των εγκύων να διενεργείται μεταξύ 32^ης και 36^ης εβδομάδας κύησης ιδιαίτερα κατά τους μήνες εποχιακής έξαρσης του RSV (Σεπτέμβριο - Μάρτιο). Εντούτοις, ενθαρρύνεται ο εμβολιασμός καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με στόχο την αύξηση της συμμόρφωσης των γυναικών και την κατά το δυνατόν πληρέστερη προστασία των βρεφών.

Επίσης προτείνεται οι μαιευτήρες-γυναικολόγοι να ενημερώνουν τις εγκύους για τη δυνατότητα και τα οφέλη του εμβολιασμού καθώς και για τη δυνατότητα χορήγησης στο νεογνό μονοκλωνικού αντισώματος (nirsevimab) έναντι του RSV μετά τη γέννηση (συζήτηση με τον παιδίατρο για αυτό).

Το εμβόλιο RSVpreF δεν πρέπει να χορηγείται σε άτομο με ιστορικό σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης, όπως αναφυλαξία, σε οποιοδήποτε συστατικό αυτού του εμβολίου.

Οι ενήλικες με μια ήπια οξεία ασθένεια, όπως ένα κρυολόγημα, μπορούν να κάνουν το εμβόλιο κατά του RSV. Η μέτρια ή σοβαρή οξεία ασθένεια, με ή χωρίς πυρετό, αποτελεί αντένδειξη για τον εμβολιασμό και θα πρέπει να αναβάλλεται μέχρι να βελτιωθεί η υγεία του ασθενούς.

O εμβολιασμός έναντι RSV μπορεί να πραγματοποιηθεί ταυτόχρονα με τα εμβόλια έναντι της γρίπης και του SARS-CoV-2. Προτείνεται να μεσολαβούν τουλάχιστον 14 ημέρες μεταξύ του εμβολιασμού με το Tdap (εμβόλιο κοκκύτη) και του εμβολιασμού έναντι του RSV, καθώς με βάση τη μελέτη, ενδέχεται να μειώνεται η ανοσογονικότητα του εμβολίου Tdap όταν μεσολαβεί μικρότερο χρονικό διάστημα.

Στις κλινικές δοκιμές, οι πιο συχνά αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες από εγκύους που έλαβαν το εμβόλιο RSVpreF ήταν πόνος στο σημείο της έγχυσης (40,6%), πονοκέφαλος (31%), μυαλγία (26,5%) και ναυτία (20%).

Έχει επίσης αναφερθεί σχέση του εμβολίου με πρόωρο τοκετό χωρίς τα στοιχεία από τις μελέτες να είναι επαρκή για να αποδείξουν κάτι τέτοιο. Για να εξαλειφθεί ο θεωρητικός κίνδυνος πρόωρου τοκετού μετά τη χορήγηση του μητρικού εμβολίου RSV, η FDA ( Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ), ενέκρινε το εμβόλιο για χρήση μεταξύ της 32^ης έως 36^ης εβδομάδας της κύησης, σύσταση με την οποία συμφωνεί και το ACOG (Αμερικανικό Κολλέγιο Μαιευτήρων-Γυναικολόγων) όπως ήδη αναφέραμε (link).

Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του μητρικού εμβολίου έναντι του RSV παρακολουθείται συνεχώς.