Εισαγωγή

Η εγκυμοσύνη προκαλεί πολλές αλλαγές στη φυσιολογία της γυναίκας.

Το σώμα της γυναίκας προσαρμόζεται στην εγκυμοσύνη και προετοιμάζεται για τον τοκετό και τη γαλουχία.

Η εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου στην μήτρα μπορεί να προκαλέσει κηλίδες αίματος μια εβδομάδα πριν από την χρονική στιγμή κατά την οποία περιμένετε να αδιαθετήσετε.

Επίσης μπορεί να νιώσετε ελαφριές ενοχλήσεις ή «τραβήγματα» στην κοιλιά κατά τις μέρες που περιμένετε περίοδο, σαν να πρόκειται να αδιαθετήσετε από στιγμή σε στιγμή.

Όμως δεν προκαλείται αιμορραγία και τα συμπτώματα ηρεμούν με το πέρασμα των εβδομάδων.

Γεννητικά όργανα

Οι σημαντικότερες αλλαγές στα εξωτερικά όργανα οφείλονται στην υπεραιμία.

Το χρώμα του τραχήλου της μήτρας μεταβάλλεται από απαλό ροζ σε βιολετί, σε έξι εβδομάδες περίπου από την έναρξη της εγκυμοσύνης.

Η μήτρα παρουσιάζει τις μεγαλύτερες αλλαγές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυξάνεται ο όγκος της μήτρας και το βάρος της.

Το βάρος της μήτρας στη σύλληψη ξεκινάει από 30-60γρ και φτάνει τα 750-1000γρ. Με την αύξηση του όγκου της μήτρας προκαλείται μετατόπιση και ελαφρά αίσθηση πίεσης στα σπλάχνα.

Η διαστολή της μήτρας και η αύξηση της σε μέγεθος ευθύνονται και για τους πόνους χαμηλά στην υπερηβική χώρα με αντανάκλαση ενίοτε στην μέση.

Το ενδομήτριο που στην εγκυμοσύνη πλέον ονομάζεται φθαρτός, γίνεται παχύτερο και παρουσιάζει υπερτροφία των αδένων του.

Μαστοί

Κατά την εγκυμοσύνη οι μαστοί αυξάνονται σε μέγεθος και συχνά εμφανίζεται πόνος και υπερευαισθησία.

Η αύξηση συμβαίνει μετά τον 2ο μήνα, μερικώς από τον πολλαπλασιασμό των γαλακτοφόρων αδένων και μερικώς από την εναπόθεση λίπους μεταξύ των λοβίων.

Οι φλέβες φαίνονται πιο έντονα, η θηλή και η θηλαία άλως αποκτούν ένα πιο σκούρο χρώμα. Από την αυξημένη παροχή αίματος οι φλέβες είναι πιο έντονα ορατές.

Στο τελευταίο τρίμηνο αλλά και σε όλη την κύηση μπορεί να εκκριθεί από τις θηλές το πύαρ ή πρωτόγαλα με τη δράση της ορμόνης προλακτίνης. Αυτό μπορεί να συμβεί επίσης είτε με μηχανικό ερεθισμό των θηλών είτε κατά τη σεξουαλική επαφή, είναι απόλυτα φυσιολογικό και δεν πρέπει να προκαλεί καμιά ανησυχία.

Είναι πολύ σημαντική η επιλογή του κατάλληλου σε μέγεθος στηθόδεσμου που θα τον χρησιμοποιείτε πολλές ώρες της μέρας χωρίς να είναι πολύ σφικτός.

Θα πρέπει να εφοδιαστείτε με καινούριους στηθόδεσμους εγκυμοσύνης, καλής ποιότητας και στο κατάλληλο μέγεθος που να αγκαλιάζουν ολόκληρο το στήθος και να είναι σωστά σχεδιασμένοι ανάλογα με τη φόρμα και το σχήμα του.

Αλλαγές στο καρδιαγγειακό σύστημα

Η εγκυμοσύνη προκαλεί σημαντικές και αναστρέψιμες συνήθως μεταβολές στο γυναικείο καρδιαγγειακό σύστημα.

Οι μεταβολές αυτές τόσο στην καρδιακή όσο και στην αγγειακή λειτουργία κατά τη διάρκεια της κύησης και του τοκετού αποτελούν προσαρμοστικούς μηχανισμούς προστασίας της μητέρας στο stress.

Όλες οι αιμοδυναμικές μεταβολές υποχωρούν φυσιολογικά μέσα στις πρώτες εβδομάδες της λοχείας.

Η καρδιακή ροή αυξάνεται κατά 50%. Ο όγκος του αίματος αυξάνεται κατά 40% σε σχέση με μια μη-έγκυο γυναίκα. Η αρτηριακή πίεση παραμένει αμετάβλητη στην εγκυμοσύνη ή μερικές φορές απλά μειώνεται.

Αλλαγές στο αναπνευστικό

Οι ανατομικές αλλαγές που συμβαίνουν στην κύηση και κυρίως η αύξηση του μεγέθους της μήτρας οδηγούν σε μετακίνηση του διαφράγματος προς τα επάνω, έτσι, στο τέλος της εγκυμοσύνης ο θώρακας διευρύνεται κι έχουμε αυξημένη κίνηση των πλευρών και δύσπνοια.

Γι’ αυτό και η ύπτια θέση επηρεάζει δυσμενώς την αναπνευστική λειτουργία στην προχωρημένη εγκυμοσύνη. Ο πυθμένας της μήτρας στο τέλος της εγκυμοσύνης φτάνει πλέον στην ξιφοειδή απόφυση με αποτέλεσμα να πιέζεται το διάφραγμα και να παρουσιάζεται πιο εύκολα λαχάνιασμα στην αναπνοή.

Οι βιοχημικές αλλαγές που επισυμβαίνουν στην εγκυμοσύνη επηρεάζουν επίσης τη μηχανική του αναπνευστικού συστήματος. Οι συγκεντρώσεις προγεστερόνης του ορού προοδευτικά αυξάνονται και η αύξηση αυτή διεγείρει τα αναπνευστικά κέντρα στον εγκέφαλο, προκαλώντας υπεραερισμό, επιτείνοντας το αίσθημα δύσπνοιας.

Αλλαγές στο γαστρεντερικό

Το γαστρεντερικό σύστημα παρουσιάζει πολλές μεταβολές κι έτσι οι έγκυες γυναίκες παρουσιάζουν ναυτία, δυσπεψία και δυσκοιλιότητα.

Η χωρητικότητα του εντέρου μειώνεται λόγω πίεσης της μήτρας στο τέλος της εγκυμοσύνης.

Η ορμόνη προγεστερόνη κάνει τις τροφές να περνούν πιο αργά στο έντερο προκαλώντας με αυτόν τον τρόπο δυσκοιλιότητα. Η προγεστερόνη προκαλεί παλινδρόμηση του όξινου περιεχομένου του στομάχου.

Αργότερα δημιουργούνται καούρες από την πίεση που ασκεί η διογκωμένη μήτρα.

Η προγεστερόνη θεωρείται επίσης υπεύθυνη για το αίσθημα κόπωσης και τις πρωινές αδιαθεσίες της εγκύου, ενώ είναι γνωστό ότι προκαλεί χαλάρωση των μυών του σώματος.

Αλλαγές στο δέρμα

Παρατηρείται εμφάνιση της μέλαινας γραμμής (linea nigra), μια γραμμή με σκούρο χρώμα από την ηβική σύμφυση μέχρι τον πυθμένα της μήτρας περίπου και ίσως εμφάνιση ραβδώσεων.

Οι ελιές και οι φακίδες, που τυχόν έχετε, θα σκουρύνουν γύρω στην 14η εβδομάδα της κύησης. Επίσης θα δείτε τις τρίχες χεριών και ποδιών να σκουραίνουν, ενώ το ίδιο θα συμβεί στις θηλές και τον αφαλό σας.

Μερικές μέλλουσες μαμάδες θα δουν το δέρμα του προσώπου τους να σκουραίνει. Αυτό είναι γνωστό ως μητρικό χλόασμα.

Όλες αυτές οι χρωματικές αλλαγές είναι φυσιολογικές και οφείλονται στις διακυμάνσεις του επιπέδου των οιστρογόνων.

Τα σημάδια αυτά συνήθως υποχωρούν μετά τον τοκετό με το πέρασμα του χρόνου.

Αλλαγές στο σκελετικό

Σημαντικές αλλαγές συμβαίνουν στους συνδέσμους, όπως στους ιερολαγόνιους και την ηβική σύμφυση. Αυτοί οι σύνδεσμοι στη διάρκεια της ζωής της γυναίκας είναι σταθεροί και αμετακίνητοι. Στην εγκυμοσύνη εξαιτίας της προγεστερόνης χαλαρώνουν, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι διαστάσεις της πυέλου, για να υποδεχτεί το κεφάλι του παιδιού.

Σε κάποιες περιπτώσεις οι έγκυες εμφανίζουν διαταραχές βάδισης, το λεγόμενο «βάδισμα της πάπιας». Μετατοπίζεται επίσης το κέντρο βάρους της γυναίκας προς τα μπροστά και για να ισορροπήσει ισιώνει τη σπονδυλική της στήλη, γέρνει προς τα πίσω και σηκώνει τους ώμους.

Όσο προχωράει η εγκυμοσύνη η λόρδωση αυξάνει και σε συνδυασμό με τη χαλάρωση που υπάρχει στους συνδέσμους της, προκαλείται πόνος στη μέση.

Ψυχολογικές αλλαγές

Η καλή ψυχική διάθεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική και για τη μέλλουσα μητέρα και για το έμβρυο.

Οι ορμόνες στην εγκυμοσύνη δημιουργούν αλληλοσυγκρουόμενα συναισθήματα στη μέλλουσα μητέρα και έτσι αισθάνονται από χαρά μέχρι μελαγχολία.

Ερωτήματα και σκέψεις όπως εάν "είστε έτοιμη να γίνετε μητέρα" ή "τι θα γίνει αν δεν ξέρω πώς να κάνω κάτι;" και «δεν θα τα καταφέρω μέχρι το τέλος», είναι λογικό να περιτριγυρίζουν τις σκέψεις σας. Ή όπως όταν γεννηθεί το μωρό εάν είστε ικανή να το φροντίσετε.

Οι ορμονικές αλλαγές είναι η κύρια αιτία για τις συναισθηματικές αυτές εναλλαγές της εγκύου, καθώς επίσης και τα αμφιθυμικά συναισθήματα που της προκαλεί η προοπτική της γέννησης ενός παιδιού.

Η εγκυμοσύνη αποτελεί ένα γεγονός-ορόσημο και μια μεταβατική περίοδο της ζωής της γυναίκας. Περίπου 9% των εγκύων και 10% των λεχωίδων πληρούν τα κριτήρια διάγνωσης σοβαρών καταθλιπτικών διαταραχών.

Έτσι καθώς η επιλόχειος κατάθλιψη αποτελεί μία πιθανότητα για όλες τις έγκυες, είναι καλό να δημιουργήσουμε ένα θετικό κλίμα και μία καλή διάθεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προκειμένου να την αποτρέψουμε όσο περισσότερο μπορούμε.

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι καλό οι έγκυες να προσπαθούν να χαλαρώνουν και να αποφεύγουν θέματα και καταστάσεις που τις αναστατώνουν και να επιχειρήσουν να δουν όλα αυτά που τις στεναχωρούν με μια πιο ανάλαφρη διάθεση.

Το σημαντικότερο πράγμα τώρα είναι ότι εγκυμονούν το παιδί τους και τίποτα δεν αξίζει να τους χαλάσει αυτή τη στιγμή ευτυχίας.